ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЫ БОЙЫНША ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ЖИЫНЫ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛДЫ

Қысқы маусым Қазақстанда жыл сайын күрделі сынақтарға толы кезең болып келеді. Қарлы борандар, қатты аяздар, мұз қату және жолдардың жабылуы, тұрғын үйлерден өрттің шығуы – бұл кезеңдегі негізгі қиындықтар қатарында. Осындай күрделі жағдайда тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және табиғи апаттардың салдарын азайту үшін төтенше жағдайлар қызметінің қысқы маусымға дайындығы өте маңызды. Бұл қызметтің басты міндеті – қысқы кезеңдегі төтенше жағдайлармен тиімді күресу, қауіптің алдын алу және зардап шеккендерге жедел көмек көрсету. Қысқы маусым табиғаттың ең қатал сынақтары орын алатын кезең болып табылады. Көптеген аймақтарда аяздар, қар көшкіндері, борандар, және мұздану сияқты табиғи құбылыстар жиі байқалады. Бұл жағдайлар тұрғындардың қауіпсіздігін қауіпке төндіреді, жолдарда көлік апаттарының артуына және коммуналдық жүйелердің бұзылуына алып келеді. Сондықтан төтенше жағдайлар қызметі қысқы маусымға мұқият дайындалып, тұрғындарға көмектесу үшін қажетті құралдар мен шараларды қамтамасыз етуі тиіс.

Қысқы маусымға дайындық – бірнеше кезеңнен тұратын күрделі процесс. Бұл кезеңдер қысқы жағдайларда қызмет көрсету сапасын арттыруға және әртүрлі төтенше жағдайлардың алдын алуға бағытталған. Қысқы маусымға дайындықтың маңызды бөлігі – қызметкерлерді тиісті дайындықтан өткізу. Қызметкерлер қысқы кезеңде орын алуы мүмкін жағдайларға жедел әрекет ету тәсілдерімен танысып, оларды тәжірибеде қолдануды үйренуі тиіс. Жедел әрекет ету топтары мен құтқару бригадалары аяздар, қарлы борандар және қар көшкіндері жағдайында, сонымен қатар өрт туындаған жағдайда әрекет ету үшін арнайы тренингтер мен оқыту сабақтарынан өтеді. Қысқы маусымда қажетті құралдар мен техниканың дайындығы үлкен рөл атқарады. Төтенше жағдайлар қызметі қар тазалау машиналары, құтқару жабдықтары, генераторлар және басқа да қажетті техниканың жұмысқа жарамдылығын тексереді. Құрал-жабдықтарды жаңарту және олардың жарамдылығын қамтамасыз ету – қысқы маусымда апатты жағдайлардан тиімді шығудың бірден-бір жолы. Құтқару қызметі қысқы кезеңге дайындық барысында жанар-жағармай, азық-түлік, дәрі-дәрмек, жылы киімдер сияқты қажетті ресурстарды алдын ала дайындап қояды. Бұл ресурстар қысқы апаттық жағдайларда жедел көмек көрсету үшін қажет. Авариялық-құтқару жабдықтары, соның ішінде қар тазалау техникалары, алғашқы көмек құралдары, жылытқыштар – бәрі де қысқы маусымға арнайы дайындалып, кез келген уақытта қолдануға дайын болуы тиіс. Қысқы жағдайларда қызмет көрсету үшін арнайы алгоритмдер мен іс-қимыл жоспарлары әзірленеді. Бұл алгоритмдер әрбір төтенше жағдайдың түріне сәйкес әрекет етуді және түрлі қызметтердің өзара тиімді әрекеттесуін қамтамасыз етеді. Жолдардың жабылуы, электр энергиясының өшуі немесе тұрғындардың эвакуациясын қажет ететін жағдайлар кезінде жедел әрекет ету жоспары алдын ала дайындалып, тәжірибеде сынақтан өтеді. Техникалық дайындық – қысқы маусымға дайындықтың негізгі элементтерінің бірі. Төтенше жағдайлар қызметінің қысқы кезеңде қолданылатын техникаларының дайындығы келесі аспектілерді қамтиды. Қысқы борандар мен қар жауған кезде жолдар мен көшелерді қардан тазарту үшін арнайы техникалар қолданылады. Бұл техникалардың жұмысқа жарамдылығы және олардың қажетті жерде уақытылы қолданылуы тұрғындардың қауіпсіз қозғалысын қамтамасыз ету үшін маңызды. Құтқару бригадаларының көліктері қысқы жағдайларға бейімделген болуы тиіс. Олар жылытқыш жүйелерімен, жолсыз жерлерде жүруге арналған құралдармен жабдықталуы керек. Сонымен қатар, бұл көліктер қар мен мұз қатқан жерлерде қолдану үшін арнайы шынжырлармен қамтамасыз етіледі. Барлық техникалық құралдарға қысқы маусым басталар алдында қажетті техникалық қызмет көрсету және тексерістер жүргізіледі. Бұл олардың жұмысқа жарамдылығын және қызмет көрсетуге дайын екенін қамтамасыз етеді. Қысқы маусымда төтенше жағдайлар орын алған кезде тиімді әрекет ету – адамның өмірін сақтап қалудың маңызды аспектісі. Төтенше жағдайлар қызметі әртүрлі жағдайларда әрекет ету үшін арнайы дайындалған жоспарлар мен алгоритмдерді қолданады. Қарлы борандар кезінде көлік қозғалысы қиындайды, электр желілерінің бұзылуы мүмкін, тұрғындар оқшауланып қалуы ықтимал. Мұндай жағдайларда төтенше жағдайлар қызметі қар тазалау жұмыстарын жүргізеді, электр жүйелерін қалпына келтіру жұмыстарын ұйымдастырады және тұрғындарға жедел көмек көрсетеді. Түрлі аймақтарда қар көшкіндері жиі орын алуы мүмкін. Төтенше жағдайлар қызметі қар көшкіндерінің алдын алу мақсатында қауіпті аймақтарды анықтап, көшкін қаупін төмендетуге бағытталған шараларды жүзеге асырады. Қатты аяз немесе басқа да қауіп төнген жағдайда тұрғындарды қауіпсіз жерге эвакуациялау қажет болуы мүмкін. Мұндай кезде эвакуация жоспарлары іске асып, тұрғындарға уақытша баспана және азық-түлік қамтамасыз етіледі. Қыста жолдардың тайғақ болуы салдарынан көлік апаттары жиілейді. Төтенше жағдайлар қызметі жол-көлік оқиғалары орын алған жағдайда жедел көмек көрсетіп, зардап шеккендерді құтқару және оларға алғашқы көмек көрсету шараларын жүзеге асырады. Төтенше жағдайлар қызметінің қысқы маусымға дайындығы тек құрал-жабдықтар мен қызметкерлердің дайындығымен шектелмейді, сонымен қатар халықты ақпараттандыру және оларды төтенше жағдайларға дайындау маңызды рөл атқарады. Қысқы маусым алдында тұрғындар арасында ақпараттық-түсіндіру кампаниялары ұйымдастырылады. Бұл кампаниялар арқылы тұрғындарға қарлы борандар, мұз қату және басқа да төтенше жағдайлар кезінде қалай әрекет ету керектігі түсіндіріледі. Төтенше жағдайлар қызметі бұқаралық ақпарат құралдары және әлеуметтік желілер арқылы қысқы маусымдағы қауіптер туралы ақпарат таратады. Бұл тұрғындарға өздерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көмектеседі. Мектептерде, жоғары оқу орындарында және жұмыс орындарында төтенше жағдайларға дайындық бойынша сабақтар өткізіледі. Оқу барысында алғашқы көмек көрсету, эвакуация, өрт қауіпсіздігі және басқа да тақырыптар қамтылады. Осы орайда, жуырда Түркістан қаласында “Азаматтарға арналған үкімет” орталығында шартты өртті жою бойынша өрт-тактикалық оқу-жаттығулар өтті. Оқу-жаттығудың мақсаты – адам көп шоғырланатын “Азаматтарға арналған үкімет” орталығында өрттерді жылдам әрі тез сөндіру және адамдарды қауіпсіз жерге эвакуациялау дағдыларын пысықтау, өрт шыға қалған жағдайда адамдар арасында болуы мүмкін дүрбелеңдердің алдын алуын жаттықтыру. Жаттығудың сценарийі бойынша өрт Халыққа қызмет көрсету орталығының 1 қабатының өртенуі нәтижесінде орын алды. Оқиға орнына дереу жеткен өрт сөндірушілер өртті 30 минуттың ішінде толығымен жойып, зардап шеккендерді аман алып шығып алғашқы көмек көрсету және эвакуациялау бойынша құтқару құрылымдарының іс-әрекеттерін орындады. Тактикалық оқу-жаттығуға №1, №39, №41 мамандандырылған  өрт сөндіру бөлімінің жеке құрамынан 63 адам және 13 техника, жедел-жәрдем жұмылдырылды. Оқу-жаттығу барысында Халыққа қызмет көрсету орталығының қызметкерлерімен төтенше жағдай туындаған кездегі алғашқы іс-әрекеттері пысықталып, назарларына жеткізілді. Жалпы төтенше жағдайлар қызметінің қысқы маусымға дайындығы – бұл тек құрал-жабдықтарды дайындау ғана емес, сонымен қатар қызметкерлерді оқыту, халықты ақпараттандыру, қажетті ресурстарды қамтамасыз ету, техникалық дайындық деңгейін тексеру және үйлесімді іс-қимылдарды қамтамасыз ету болып табылады. Қысқы маусымда орын алуы мүмкін табиғи апаттар мен техногендік жағдайларға тиімді әрекет ету арқылы төтенше жағдайлар қызметі тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді, өмір мен денсаулықты қорғайды, материалдық шығынды азайтады. Қысқы маусымдағы төтенше жағдайлардан қорғау – әрбір адамның және бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Төтенше жағдайлар қызметі өз міндетін толық орындау үшін барлық қажетті шараларды жүзеге асыруда, ал тұрғындардың да осы шараларға атсалысып, қауіпсіздік ережелерін сақтау арқылы өздерін және жақындарын қорғауға үлес қосуы қажет.