САЛА МАМАНДАРЫ ҚАУІПТЕН САҚТАНУ ЖОЛДАРЫН ТҮСІНДІРДІ

Жылу маусымы — әрбір үйдің жайлылығын қамтамасыз ететін, бірақ тұрғындар үшін кейбір тәуекелдер мен қауіптерді де алып келетін маңызды кезеңдердің бірі. Әсіресе қыстың суық күндері басталғанда тұрғын үйлерде жылу жүйелерін пайдалану, газ жабдықтары, электр жылытқыштарды қолдану сияқты жағдайлар қауіпсіздік мәселелерін алдыңғы орынға шығарады. Жылу маусымында қауіпсіздікті қамтамасыз ету — әрбір тұрғынның, жергілікті әкімшілік және төтенше жағдай қызметтерінің ортақ міндеті болып табылады. Осы орайда, жылыту маусымында тұрғындардың қаза болуының алдын алу мақсатында “Turkistan” телеарнасының эфирінде Түркістан облысы МӨББ аға инженері, азаматтық қорғау аға лейтенанты Д.Бакирамов және Түркістан қаласы төтенше жағдайлар басқармасы инженері, азаматтық қорғау аға лейтенанты Б.Убайдиллаев сұхбат берді.

Сала мамандарының сөзінше, жылу жүйелері қыста үйде жайлы температураны қамтамасыз ету үшін маңызды рөл атқарады. Алайда олардың дұрыс пайдаланылмауы әртүрлі төтенше жағдайларға алып келуі мүмкін. Жылу жүйелерін пайдалану барысында келесі қауіпсіздік шараларын сақтау қажет. Жылу маусымы басталғанға дейін жылу жүйелерін тексеріп, қажет болған жағдайда жөндеуден өткізу өте маңызды. Радиаторлар, қазандықтар, құбырлар және жылыту құрылғыларының дұрыс жұмыс істеуі олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Жылу жүйелеріндегі ақауларды дер кезінде анықтап, оларды жөндеу тұрғындардың қауіпсіздігін арттырады. Жылыту құрылғылары дұрыс орнатылуы тиіс. Бұл әсіресе жеке үйлерде газ қазандығын, пештерді және басқа да жылыту жабдықтарын қолданған кезде маңызды. Жүйелердің дұрыс орнатылмауы газдың ағып кетуіне, өрттің шығуына немесе басқа да қауіпті жағдайларға алып келуі мүмкін. Сондықтан жылыту жабдықтарын тексеріп, мамандардың көмегімен орнату қажет. Жылу маусымы кезінде үйдегі ауаның сапасы маңызды болып табылады. Газды қазандықтар немесе пештер қолданылған кезде ауаның дұрыс желдетілуін қамтамасыз ету керек. Бұл көмірқышқыл газының жиналмауы үшін қажет. Қыстың суық күндерінде терезелерді ашып, бөлмені желдетіп отыру қажет. Газ тұрғын үйлерді жылыту үшін кеңінен қолданылады, бірақ оны дұрыс пайдаланбау үлкен қауіптерге алып келуі мүмкін. Газ жабдықтарын қолдану барысында келесі қауіпсіздік ережелерін сақтау қажет. Газ жабдықтары жылу маусымы басталмас бұрын міндетті түрде тексеруден өтуі тиіс. Газ құбырларының, қазандықтардың және басқа жабдықтардың жарамдылығы тексеріліп, қажет болған жағдайда оларды жөндеуге немесе ауыстыруға тура келеді. Бұл газдың ағып кету қаупін азайтуға мүмкіндік береді. Газды қолдану барысында қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтау қажет. Газды қолдану кезінде отты абайлап қолдану, газды дұрыс өшіру, газ құбырларына жақын жанғыш материалдарды сақтамау — осындай қарапайым ережелерді сақтау тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Газдың ағып кетуін дер кезінде анықтау үшін арнайы газ детекторларын орнату ұсынылады. Бұл құрылғылар газдың қауіпті концентрациясын анықтаған кезде ескерту сигналын береді, сондықтан адамдар қауіптің алдын алып, тез әрекет ете алады. Қыс мезгілінде электр жылытқыштарды қолдану кеңінен таралған. Алайда электр құралдарын пайдалану кезінде де бірқатар қауіптер бар, және оларды болдырмау үшін келесі ережелерді сақтау керек. Электр жылытқыштардың сапасы олардың қауіпсіздігіне тікелей әсер етеді. Тұрғындар сапалы, сертификатталған құралдарды ғана қолдануы тиіс. Ескі және зақымдалған құралдарды пайдалану электр тоғынан зақымдану немесе өрттің шығуына себеп болуы мүмкін. Электр жүйелеріне артық жүктеме салу қауіпті жағдайлардың бір себебі болып табылады. Бірнеше электр жылытқыштарды бір розетканы қолдану арқылы қосу, розеткалардың шамадан тыс жүктемесі электр желілерінің қызып кетуіне және өрттің пайда болуына алып келуі мүмкін. Сондықтан электр құралдарын дұрыс қолдану, артық жүктеме салмау маңызды. Электр жылытқыштарды ешқашан бақылаусыз қалдыруға болмайды. Түнде немесе үйде ешкім болмаған кезде жылытқыштарды сөндіріп қою қажет. Бұл өрт қаупін азайтуға көмектеседі. Жылу маусымында өрттің пайда болу қаупі арта түседі. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тұрғындар мен мекемелер өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауы керек. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша келесі шараларды жүзеге асыру қажет. Әрбір тұрғын үйде және мекемеде өрт сөндіргіш құралдар болуы тиіс. Өрт сөндіргіштердің жұмысқа жарамдылығын тексеріп отыру және оларды қажет болған жағдайда пайдалану өрттің бастапқы кезеңінде оның таралуын болдырмауға көмектеседі. Ғимараттарда эвакуациялау жолдары ашық және қолжетімді болуы керек. Бұл өрт шыққан жағдайда адамдардың тез арада қауіпсіз жерге көшуіне мүмкіндік береді. Өрт жолдарына ешқандай кедергі қоюға болмайды. Пештерді, каминдерді және басқа жылыту құрылғыларын қолданған кезде оларды дұрыс пайдалану маңызды. Отынның жануы үшін қажетті оттегі мөлшерін қамтамасыз ету, жанғыш материалдарды жылыту құрылғыларына жақын қоймау, пайдаланғаннан кейін оларды дұрыс өшіру өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Балалар жылу маусымында ерекше бақылауды талап етеді. Жылыту құралдары, электр жылытқыштар, газ жабдықтары — осылардың бәрі балаларға қауіпті болуы мүмкін. Сондықтан ата-аналар балаларды бақылауда ұстауы, оларды қауіпсіздік ережелеріне үйретуі тиіс. Балаларға жылыту құрылғылары мен электр құралдарына жақындауға болмайтынын түсіндіру керек. Оларға отпен ойнаудың қауіптілігі туралы айтып, олардың қауіпсіздік ережелерін сақтауды үйрету маңызды. Жылыту құрылғыларына жақын жерлерді қоршау немесе балалардың қолы жетпейтін жерге орналастыру арқылы олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге болады. Бұл балалардың күтпеген жағдайда күйіп қалуын болдырмауға көмектеседі. Жылу маусымында қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тұрғындарды ақпараттандыру және арнайы оқу-жаттығулар ұйымдастыру маңызды рөл атқарады. Тұрғындарға жылу жүйелерін, газ және электр жабдықтарын дұрыс қолдану ережелері туралы ақпарат беру олардың қауіпсіздік деңгейін арттырады. Тұрғындар арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу арқылы олардың қауіпсіздікке деген жауапкершілігін арттыруға болады. Бұл үшін арнайы буклеттер, брошюралар, плакаттар және басқа ақпараттық материалдар таратылады. Сонымен қатар, теледидар, радио және интернет арқылы да тұрғындарға ақпарат беріледі. Жылу маусымына дайындық барысында тұрғын үйлерде және мекемелерде оқу-жаттығу жиындары өткізілуі тиіс. Бұл оқу-жаттығулар адамдарды төтенше жағдайлар кезінде қалай әрекет ету керектігін үйретеді. Мысалы, өрт шыққан жағдайда эвакуациялау, газдың ағып кеткені анықталса, қандай шаралар қолдану керектігі туралы тәжірибелік жаттығулар өткізу адамдардың төтенше жағдайларға дайындығын арттырады. Жылу маусымы — тұрғындар үшін жайлы өмір сүруді қамтамасыз ететін кезең болғанымен, қауіп-қатерлерден сақ болуды талап етеді. Жылу жүйелерін, газ және электр жабдықтарын дұрыс пайдалану, өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтау, балаларды қорғау сияқты шаралар — баршамыздың ортақ міндетіміз. Жылу маусымындағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тек арнайы қызметтер ғана емес, әрбір тұрғын өз үлесін қосуы тиіс. Қауіпсіздік ережелерін сақтау арқылы біз өзіміздің және жақындарымыздың өмірін, денсаулығын және мүлкін қорғай аламыз. Осылайша, жылу маусымы біз үшін тек жайлы ғана емес, сонымен қатар қауіпсіз болатынына көз жеткізе аламыз.

Сақтық — адам өміріндегі ең маңызды ұстанымдардың бірі. Күтпеген қауіп-қатерден аман қалу, өзімізді және жақындарымызды қорғау үшін сақтық шараларын сақтау керек. Әсіресе төтенше жағдайлардың орын алу мүмкіндігін ескере отырып, сақтық шараларын алдын ала қолдану — адам өмірін сақтаудың негізгі шарттарының бірі. Сақтық шаралары төтенше жағдайлардың салдарын азайтуға, кейде оларды мүлде болдырмауға мүмкіндік береді. Төтенше жағдайлар – бұл әрдайым күтпеген, жоспарсыз, адам өміріне қауіп төндіретін сәттер. Жер сілкінісі, өрт, су тасқыны, өндірістік апаттар және басқа да табиғи немесе техногендік апаттар адамға материалдық шығындар мен денсаулыққа зиян әкелуі мүмкін. Мұндай жағдайда адамдардың аман қалуы, шығындардың минималды болуы — сақтық шараларын сақтау деңгейіне тікелей байланысты. Алдын алу шаралары ең алдымен адамдардың хабардарлығын арттыруға бағытталған. Әрбір адам қандай жағдайда қандай шара қолдану керектігін білуі тиіс. Мысалы, өрттің алдын алу үшін электр құралдарын дұрыс пайдалану, газ жабдықтарының техникалық жағдайын тексеру, су тасқынына дайындық шараларын жүргізу — осылардың бәрі төтенше жағдайлардың алдын алуға көмектеседі. Сақтық шараларын үйрену және оларды тәжірибеде қолдану адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Төтенше жағдайлардың алдын алудағы басты қадамдардың бірі — ақпараттық-түсіндіру жұмыстары. Адамдар төтенше жағдайлар кезінде не істеу керектігі туралы толық ақпарат алса, бұл олардың сабырлы болуына және дұрыс әрекет етуіне мүмкіндік береді. Мысалы, жер сілкінісі кезінде баспанаға тығылу, ғимараттан қауіпсіз шығу жолдарын білу, өрт шыққан жағдайда өрт сөндіргішті қолдану немесе тез арада эвакуациялану сияқты қарапайым ережелер — адамдарды қауіп-қатерден сақтап қалатын негізгі құралдар. Сақтық шараларының маңыздылығы тек тұрғындармен шектелмейді. Қызмет көрсету орындары, өндірістік кәсіпорындар және қоғамдық мекемелер де өздерінің қауіпсіздік шараларын сақтауы тиіс. Өндірістік орындарда сақтық шараларын сақтау қызметкерлердің денсаулығын қорғап қана қоймай, өндірістік апаттардың алдын алады. Техникалық қауіпсіздік, арнайы киімдер мен қорғаныс құралдарын қолдану, қызметкерлерді қауіпсіздік ережелерімен таныстыру — бұл міндетті талаптар. Қорытындылай келе, сақтық шаралары төтенше жағдайлардың алдын алып, адамның өмірін және денсаулығын қорғауға көмектеседі. Әрбір адам өз қауіпсіздігіне жауапты, сондықтан қауіпсіздік ережелерін сақтау, қажетті шараларды алдын ала қабылдау — әрқайсымыздың міндетіміз. Сақтық шараларын ұстану арқылы біз өзімізді ғана емес, жақындарымызды да қауіптен қорғап, төтенше жағдайлардың салдарын жеңілдете аламыз. Қауіпсіздік — бұл баршамыздың ортақ міндетіміз және оны сақтау — біздің жауапкершілігіміз.