ДАУЫЛДЫ ЕСКЕРТУ: ТҮРКІСТАН ҚАЛАСЫНДА КӨКТАЙҒАҚ КҮТІЛЕДІ

Қыс мезгілі келіп, айналаны ақ қарға орады. Осындай жауапты кезеңде қауіпсіздік шаралары мен ауа райы болжамын біле жүруі аса маңызды. Осы орайда, синоптиктер бірқатар маңызды ескертулерді жасаған болатын. Тарқатсақ, 8 желтоқсанда Түркістан облысының оңтүстігінде, батысында, таулы және тау бөктерлі аудандарында тұман, көктайғақ күтіледі. Солтүстік-батыстан жел соғады, облыстың таулы аудандарында күші 15-20 м/с. Шымкент қаласында 8 желтоқсанда кей уақытта тұман, көктайғақ күтіледі. Түркістан қаласында түнде және таңертең тұман, көктайғақ күтіледі.

Қыс мезгілінде мұз бен көктайғақ кезіндегі қауіпсіздік мәселесі ерекше маңызды. Қыстың табиғи құбылыстары адам өміріне қауіп төндіріп, жарақат алу жағдайларының көбеюіне әкеледі. Сондықтан әрбір азамат мұз бен көктайғақ кезіндегі қауіпсіздік ережелерін білуі және сақтауы қажет. Мұз бен көктайғақ адамдардың күнделікті өміріне үлкен қауіп төндіреді. Оның қауіптілігі бірнеше факторлармен анықталады. Көктайғақ кезінде аяқтан тайып құлау жиі кездеседі. Мұзда құлау салдарынан сүйек сынуы, буын шығуы немесе басқа да жарақаттар болуы мүмкін. Мұз қабаты жол-көлік оқиғаларының көбеюіне себеп болады. Тежегіш жүйесінің тиімділігі төмендейді, бұл апатты жағдайларға әкеледі. Адамдардың өзендер мен көлдердегі мұз үстіне шығуы мұздың жарылуына және суға батуына әкелуі мүмкін. Көктайғақта жаяу жүргіншілер үшін жарақат алу қаупін азайту маңызды. Мұнда келесі қауіпсіздік ережелерін сақтау қажет. Көктайғаққа қарсы арнайы табаны бар аяқ киім кию және табаны тегіс немесе тайғақ аяқ киімнен бас тарту керек. Сонымен қатар аяқтың тобығын бос ұстап, баяу және қысқа адымдармен жүру, қолдарды қалтаға салмай, денені тепе-теңдікте ұстау үшін ашық ұстау, сонымен қатар құлау кезінде қолмен басты және мойынды қорғауға тырысу, құлаған кезде денені бос ұстап, бүйірге қарай домалау ұсынылады. Көктайғақта көлік жүргізушілері ерекше сақтықпен әрекет етуі тиіс. Төмендегі ережелерді сақтау апатты жағдайларды болдырмауға көмектеседі — қысқы доңғалақтарды уақытылы орнату, тежегіш жүйесін, фараларды және жел әйнегін тексеру, жылдамдықты төмендетіп, арақашықтықты сақтау, кенеттен тежеуден және бұрылудан аулақ болу, мұзды жолдарда қозғалысты бірқалыпты жүргізу, жолда сырғып кеткен жағдайда рульді дұрыс бағытта бұру, қажет болған жағдайда көлікті тоқтату үшін қозғалтқышты тежегіш ретінде пайдалану. Қыста өзендер мен көлдерде мұз үстіне шығу қауіпті. Бұл үшін арнайы ережелерді сақтау қажет. Мұздың қалыңдығы 10-15 см-ден кем болмауы тиіс. Жаңа мұзды немесе еріген мұзды қауіпсіз деп есептеуге болмайды. Мұз үстінде топпен жүрсеңіз, бір-біріңізден қашықтықты сақтаңыз.Жүкпен жүргенде оны артыңызда сүйретіп алып жүріңіз және шытырлаған немесе жарылған дыбыстарды естісеңіз, тез арада қауіпсіз жерге өтіңіз. Мұз бен көктайғақ кезіндегі қауіпсіздік әрбір азаматтың жеке жауапкершілігіне байланысты. Қауіп-қатерді азайту үшін алдын алу шараларын орындау қажет. Ол үшін тайғақ жерлерден өту кезінде мұқият болу, балаларды бақылаусыз қалдырмау, мұз үстіндегі балық аулау немесе серуендеу кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау ұсынылады. Мұз бен көктайғақтағы қауіпсіздік ережелерін сақтау – әр адамның денсаулығы мен өмірін қорғаудың негізгі шарты. Алдын ала дайындық және қауіпсіздік ережелерін сақтау арқылы біз апатты жағдайлар мен жарақаттардан аулақ бола аламыз. Мемлекет пен қоғамның бірлескен әрекеттері арқасында қыс мезгіліндегі қауіп-қатерлерді едәуір азайтуға болады. Қыс мезгілі – табиғаттың ерекше көрінісіне толы, бірақ сонымен қатар адамдар үшін қауіпті кезең. Көктайғақ – қыстың ең күрделі және қауіпті құбылыстарының бірі. Ол тек жаяу жүргіншілерге ғана емес, көлік жүргізушілеріне, қоғамдық орындардағы адамдарға және жалпы қоғамға айтарлықтай қиындықтар тудырады. Көктайғақтан келер қауіп көп екенін түсіну және оған қарсы тиісті шаралар қабылдау – әрбір азаматтың міндеті. Көктайғақтан туындайтын қауіпті азайту – тек мемлекеттік органдардың емес, әрбір азаматтың жауапкершілігі. Әркім өз қауіпсіздігіне ғана емес, басқалардың да амандығына ықпал ете алады. Мысалы, жаяу жүргіншілер жолын тазалау, көлік жүргізушілерінің ережелерді сақтауы немесе көршілеріне көмектесу сияқты қарапайым әрекеттер жалпы қауіпсіздік деңгейін арттырады. Көктайғақ – қыстың табиғи, бірақ өте қауіпті құбылысы. Оның зардаптарын азайту үшін жеке, қоғамдық және мемлекеттік деңгейде шаралар қабылдау қажет. Әрбір адам көктайғақтың қауіптілігін түсініп, алдын алу шараларын сақтаса, апаттар мен жарақаттардың саны айтарлықтай азаяды. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету – әркімнің міндеті, ал сақтық шаралары – сәтті қысты өткізудің кепілі. Түркістан – еліміздің оңтүстігінде орналасқан, тарихи және мәдени астана ретінде танымал қала. Қала климаты жылы болып саналғанымен, қыс мезгілінде суық ауа райы, қар және көктайғақ сияқты құбылыстар тұрғындардың өміріне және инфрақұрылымның тұрақтылығына әсер етуі мүмкін. Осыған байланысты Түркістанда қыс мезгіліне дайындық жыл сайын маңызды міндеттердің бірі ретінде қарастырылады. Түркістан климаты негізінен жұмсақ болғанымен, қыс мезгілінде температураның күрт төмендеуі, қар мен мұздың пайда болуы, желдің күшеюі сияқты жағдайлар орын алуы мүмкін. Сондықтан Түркістанда суық ауа райына дайындық кешенді түрде жүзеге асырылады. Дайындық жұмыстары бірнеше бағытты қамтиды. Қаладағы барлық көпқабатты үйлердің және мемлекеттік мекемелердің жылыту жүйелері тексеріледі. Қажет болған жағдайда қазандықтар мен құбырлар жаңартылады. Қысқы жүктемені көтеру үшін электр желілері күшейтіледі және қосымша трансформаторлар орнатылады. Су құбырларының қатып қалуына жол бермеу үшін оқшаулау жұмыстары жүргізіледі. Қар мен мұзды уақытылы тазалау үшін арнайы техника дайындалады. Жаяу жүргіншілер жолдарына құм мен тұз себу жұмыстары ұйымдастырылады. Қоғамдық көлік бағыттары мен аялдамаларының қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін қосымша шаралар қабылданады. Ауа райының қолайсыздығы туралы алдын ала хабарлау үшін SMS және әлеуметтік желілер арқылы ақпарат таратылады. Суықта өзін-өзі қорғау және жол қозғалысы кезінде қауіпсіздік шаралары туралы ақпараттандыру жүргізіледі. Қала әкімдігі мен мемлекеттік органдар суық ауа райына дайындық жұмыстарына ерекше назар аударады. Тарқатсақ, инфрақұрылымды жаңартуға және техниканы сатып алуға қаржы бөледі. Құтқару қызметтері, медицина және коммуналдық мекемелердің қысқы кезеңге дайындығы күшейтіледі. Әлеуметтік осал топтарға көмір, азық-түлік және басқа да қажетті заттар беріледі. Түркістанда суық ауа райына дайындықты жақсарту үшін келесі жоспарлар қарастырылуда — «Ақылды қала» жүйесі аясында жылу, электр және сумен жабдықтауды қашықтықтан басқару технологияларын енгізу, қыс мезгіліндегі энергия қажеттілігін азайту үшін күн және жел энергиясын пайдалану, қоғамдық көлік аялдамаларын жылыту жүйесімен жабдықтау. Түркістан қаласындағы суық ауа райына дайындық жұмыстары тұрғындардың қауіпсіздігі мен қолайлылығын қамтамасыз етуге бағытталған. Мемлекеттік және жергілікті органдардың үйлесімді әрекеті арқасында қыс мезгіліне дайындық деңгейі жыл сайын артып келеді. Бұл шаралар тек ағымдағы маусымда ғана емес, болашақта да Түркістанның тұрақты дамуына үлес қосады. Қала тұрғындары мен биліктің бірлескен күш-жігері арқасында Түркістан қысқы сынақтарға төтеп беріп, жайлы әрі қауіпсіз қала болып қала береді.