50 ТҰРҒЫН ҮЙГЕ ГАЗОСИГНАЛИЗАТОР ОРНАТЫЛДЫ
Тұрғын үйдегі өрт қауіпсіздігі — кез келген қоғамның ең маңызды аспектілерінің бірі. Бұл мәселе әрбір адамға, оның үйіне және жанұясының қауіпсіздігіне тікелей қатысты. Қазақстанда жыл сайын өрттің салдарынан көптеген азаматтар зардап шегеді, олардың мүлкіне зиян келеді немесе өмірлеріне қауіп төнеді. Бұл жағдайлардың көбісі тұрғындардың өрт қауіпсіздігі ережелерін білмеуі немесе сақтамауы салдарынан туындайды. Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету тек мемлекеттік органдардың ғана міндеті емес, ол әрбір тұрғынның жеке жауапкершілігінде. Өрт қауіпсіздігін сақтау — бұл адам өмірін, мүлкін және жалпы қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған кешенді шаралар жиынтығы. Тұрғын үйлерде өрттің орын алу себептері әртүрлі болуы мүмкін. Олар — электр сымдарының ақауы, газ жабдықтарының дұрыс қолданылмауы, ашық отты ұқыпсыз қолдану және сол сияқты оқиғалар. Әрбір үй тұрғыны өрт қауіпсіздігін сақтап, қауіпсіздік ережелерін үйренуі және оларды күнделікті өмірде қолдануы қажет.
Түркістан қаласы Төтенше жағдайлар басқармасының бастығы Асқар Сейсеновтің айтуынша, шаһар бойынша 4 766 әлеуметтік жағдайы төмен отбасылар тізімі түзіліп, улы газдан улануды болдырмау мақсатында отбасылардың тұрғын үйлері “Өрт қауіпсіздік» айлығы аясында тексерілген. Сонымен қатар, демеушілер тарапынан қаржыландыру жұмыстары жүргізіліп, 50 тұрғын үйге газосигнализатор орнатылған. Жалпы 2024 жылдың басынан бері облыста 361 өрт оқиғасы тіркеліп, салдарынан 6 адам қаза тауып, 10 адам жарақат алған. Орын алған жағдайлардың 114-і электр сымдарының қысқа тұйықталуы әсерінен туындаған. Бұл туралы Төтенше жағдайлар департаментінің басқарма басшысының орынбасары Нұрболат Педен брифингте мәлімдеді. «Жыл басынан бері тіркелген өрт оқиғаларының 200-і тұрғын үйлерде болған. Жалпы шығын 395 миллион 915 мың теңгені құрады. Сонымен қатар, 2024 жыл басталғалы бері көмірқышқыл газынан уланудың 54 жағдайы тіркеліп, салдарынан 4 адам қаза тапты» — деді спикер. Жалпы тұрғын үйлерде өрттің пайда болуының көптеген себептері бар, олардың ішінде ең кең таралғандары бірнешеу. Тарқатсақ, электр желілері мен құралдарының дұрыс қолданылмауы, сымдардың ескіруі, розеткалардың жарамсыздығы — өрттің басты себептері болып табылады. Бұл мәселелер көп жағдайда электр желісінің артық жүктелуінен және ақаулы құралдарды пайдаланудан туындайды. Тұрғын үйлерде газды дұрыс қолданбау, газ ағып кету, газ қондырғыларының дұрыс қызмет көрсетілмеуі де өртке әкеліп соқтырады. Газ қауіпсіздігін сақтау үшін газ жабдықтарын жүйелі түрде тексеру және техникалық қызмет көрсету маңызды. Тұрғын үйлердегі өрттердің тағы бір себебі — темекі шегу кезінде қауіпсіздік ережелерін елемеу. Жанбай қалған темекі тұқылы немесе оны төсекте шегу үлкен өрттің пайда болуына әкелуі мүмкін. Балалардың отты ойыншық ретінде қолдануы, сіріңке немесе оттықпен ойнауы — өрттің ең жиі кездесетін себептерінің бірі. Сондықтан балаларды өрттің қауіптілігі жөнінде түсіндіру өте маңызды. Тұрғын үйлерде жанғыш материалдарды дұрыс сақтамау, мысалы, бензин, еріткіштер, бояулар сияқты заттарды дұрыс жерде сақтамау, өрт қаупін арттырады. Тұрғын үйде өрт қауіпсіздігін сақтау үшін әрбір адам келесі ережелерді сақтауы қажет. Электр құралдарын қолданған кезде оларды бақылаусыз қалдырмау қажет. Электр сымдарының, розеткалардың, ажыратқыштардың жағдайын үнемі тексеріп отыру керек. Егер ақау байқалса, дереу мамандарға хабарласып жөндеу қажет. Электр құралдарын артық жүктелуден қорғау үшін бірнеше құралды бір уақытта бір розетканы пайдаланып қоспау керек. Газ плитасын немесе қазандықты қолданған кезде оның дұрыстығын тексеру қажет. Газдың ағып кетуі байқалған жағдайда, дереу газ қызметін шақыру керек. Газ жабдықтарын өз бетімен орнатуға немесе жөндеуге болмайды. Мұндай жұмыстарды тек арнайы мамандар ғана жүргізуі керек. Үй ішінде өртке қарсы детекторлар орнату маңызды. Бұл құрылғылар өрттің пайда болуын ерте анықтап, тұрғындарды ескертуге көмектеседі. Өрт сөндіргіш құралдарын қолжетімді жерде сақтау керек. Әрбір тұрғын өрт сөндіргішті қалай қолдану керектігін білуі тиіс. Балаларға өрттің қауіптілігі туралы түсіндіру және оларға сіріңке, оттық сияқты заттарды бермеу маңызды. Балаларға қауіпсіздік ережелерін үйрету, мысалы, өрт болған жағдайда қалай әрекет ету керектігін көрсету қажет. Шамдарды, оттықтарды немесе ашық отты қолданған кезде олардың жанында судың немесе басқа да өрт сөндіру құралдарының болуы қажет. Төсекте темекі шегуге тыйым салу — өрттің алдын алудың тиімді жолдарының бірі. Темекіні тек арнайы күлсалғышқа сөндіру керек. Өрт пайда болған жағдайда дұрыс әрекет ету — адамның өмірін сақтап қалудың басты шарты. Өрт шыққан кезде келесі әрекеттерді орындау маңызды. Өрттің пайда болғанын байқаған кезде сабырлы болу қажет. Дүрбелең жағдайында дұрыс шешім қабылдау қиын, сондықтан сабыр сақтап, әрекет ету қажет. Егер өрт бастапқы кезеңде болса және оны сөндіруге мүмкіндік болса, өрт сөндіргіш немесе су көмегімен өртті сөндіруге тырысыңыз. Дегенмен, егер өрттің ауқымы кеңейіп бара жатса, өз өміріңізді қауіпке тікпей, дереу ғимараттан шығып кету қажет. Өрт шыққан кезде ғимараттан тез арада эвакуациялану керек. Бұл кезде лифтті қолдануға болмайды, тек баспалдақпен түсу керек. Өрт пайда болғаны туралы дереу 101 немесе 112 нөміріне хабарласып, төтенше жағдай қызметін шақыру қажет. Оларға өрттің орнын, жағдайын және өзіңіздің орналасқан жеріңізді нақты айту керек.
Өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін халық арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу өте маңызды. Бұл мақсатта келесі іс-шаралар өткізілуі мүмкін. Мектептерде, жоғары оқу орындарында, жұмыс орындарында өрт қауіпсіздігіне қатысты түсіндіру лекциялары мен тренингтер өткізу арқылы адамдарды өрттің алдын алу шараларымен таныстыру қажет. Өрт қауіпсіздігі туралы ақпаратты буклеттер, плакаттар және басқа да ақпараттық құралдар арқылы тарату арқылы адамдардың қауіпсіздік туралы білімін арттыруға болады. Қазіргі заманда әлеуметтік желілер — халық арасында ақпарат таратудағы ең тиімді құралдардың бірі. Өрт қауіпсіздігі туралы видеолар, инфографикалар және мақалаларды әлеуметтік желілерде бөлісу арқылы адамдардың назарын аударуға болады. Өрт қауіпсіздігі мәдениетін қалыптастыру — қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды элементі. Бұл мәдениетті қалыптастыру үшін адамдарға өрттің алдын алу мен қауіпсіздік шараларын сақтаудың маңыздылығын түсіндіру қажет. Тұрғын үйлерде өрт қауіпсіздігін сақтау үшін келесі әрекеттерді жасау маңызды. Әрбір тұрғын өз үйінің және көршілерінің қауіпсіздігіне жауапты екенін түсінуі керек. Жауапкершілік сезімін арттыру арқылы өрт қауіпсіздігін сақтау мәдениетін қалыптастыруға болады. Өртке қарсы жабдықтарды (мысалы, өрт сөндіргіштерді) дұрыс қолдану дағдыларын меңгеру және оларды үнемі тексеріп, техникалық жарамдылығын қадағалау маңызды. Тұрғын үйлерде өрт қауіпсіздігіне қатысты барлық ережелерді сақтау, мысалы, электр құралдарын артық жүктемеуден қорғау, газ жабдықтарын дұрыс пайдалану және ашық отты абайлап қолдану — өрттің алдын алудың ең тиімді жолы. Тұрғын үйде өрт қауіпсіздігін сақтау — әрбір азаматтың жеке жауапкершілігінде. Өрттің алдын алу, оның туындау себептерін болдырмау, өртке қарсы жабдықтарды қолдану және төтенше жағдайларда дұрыс әрекет ету арқылы ғана біз өз үйіміздің, жақындарымыздың және қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз ете аламыз. Өрт — бұл тек мүлікке ғана емес, ең алдымен адам өміріне қауіп төндіретін апат. Сондықтан әрбір адам өрт қауіпсіздігі ережелерін білуі және оларды қатаң сақтауы қажет. Өрт қауіпсіздігін сақтау — баршамыздың міндетіміз, және бұл міндетті орындау арқылы біз өзіміздің және жақындарымыздың өмірін қауіпсіз етеміз. Өрттің алдын алу — тек арнайы қызметтердің ғана емес, сонымен бірге әрбір тұрғынның қолында. Сондықтан, өрт қауіпсіздігі ережелерін елемей, өзіміздің және басқалардың өміріне қауіп төндірмейік. Айта кету керек, өрт қауіпсіздігі шаралары Түркістан қаласында белсенді жүргізіліп келеді. Бұған дейін «Өрт қауіпсіздігі» айлығы 2024 жылғы жылыту маусымы басталар алдында жүргізілді. «Өрт қауіпсіздігі» айлығы барысында Департаментпен және Түркістан облысының жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасымен есепке алынған 42 322 әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардың тұрғын үйлері толық араланып, «өрт қауіпсіздігі», «улы газдан уланудың алдын алу» және мұржалар және пештің ақаулықтарының салдарынан келетін қауіптің алдын алу мақсатында бойынша үгіт-насихат жұмыстары жүргізілді. Әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардың тұрғын үйлерін аралау жұмыстарына жергілікті атқарушы органдар, газ инспекциясының мамандары, еріктілер және қажет болған жағдайда полиция департаментінің қызметкерлері қатысты.