ТҮРКІСТАНДА «ҚЫС-2024» РЕСПУБЛИКАЛЫҚ КОМАНДАЛЫҚ-ШТАБТЫҚ ОҚУ-ЖАТТЫҒУЛАРЫ ӨТТІ
Қазақстанның қысқы маусымы әрдайым күрделі ауа-райы жағдайларымен ерекшеленеді, бұл кезеңде қарлы борандар, аяздар, мұз қату және көлік қозғалысының қиындауы сияқты табиғи қауіптер жиі орын алады. Осыған байланысты, төтенше жағдайлардың алдын алу және оларға дайын болу мақсатында ел аумағында жыл сайын республикалық деңгейде командалық-штабтық оқу-жаттығулары өткізіледі. 2024 жылы «Қыс-2024» атауымен республикалық командалық-штабтық оқу-жаттығулар ұйымдастырылды. Бұл іс-шараның мақсаты — елдегі түрлі мемлекеттік органдардың, қызметтердің және ұйымдардың қысқы кезеңдегі төтенше жағдайларға жедел әрі үйлесімді әрекет ету қабілетін арттыру. Оқу-жаттығулардың басты мақсаты — қоғамның қысқы кезеңдегі табиғи және техногендік қауіптерге дайындық деңгейін арттыру, тұрғындар арасында қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыру, сондай-ақ төтенше жағдайларда тиімді әрекет етуді қамтамасыз ету.
«Қыс-2024» оқу-жаттығуларының басты мақсаты — ел аумағында қысқы кезеңде туындайтын төтенше жағдайлардың алдын алу, оларды жою және салдарын жеңілдету үшін қажетті шараларды әзірлеу. Оқу-жаттығулар барысында келесі міндеттер қойылды — мемлекеттік органдар мен қызметтердің, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың төтенше жағдайларға дайындық деңгейін анықтау, түрлі құрылымдардың, соның ішінде төтенше жағдайлар қызметтері, полиция, медицина қызметтері, коммуналдық қызметтер арасындағы үйлестіру және өзара әрекеттесу тиімділігін арттыру, халық арасында төтенше жағдайлар кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау қажеттілігі туралы ақпарат тарату, тұрғындарды төтенше жағдайларда әрекет етуге дайындау, ауыр техниканың, көлік құралдарының, өрт сөндіру және құтқару жабдықтарының техникалық дайындық деңгейін тексеру. «Қыс-2024» оқу-жаттығулары республикалық, облыстық және жергілікті деңгейде өткізілді. Бұл іс-шараға мемлекеттік органдардың, коммуналдық қызметтердің, құқық қорғау органдарының, медицина мекемелерінің және ерікті ұйымдардың өкілдері қатысты. Оқу-жаттығу бірнеше кезеңнен тұрады. Алғашқышы — дайындық кезеңі. Бұл кезеңде оқу-жаттығуға қатысушылардың рөлі мен міндеттері анықталып, жоспарлар әзірленді. Барлық қатысушылар қажетті нұсқаулықтар мен дайындық материалдарымен қамтамасыз етілді. Практикалық кезеңде түрлі сценарийлер әзірленіп, оларды орындау барысында әртүрлі төтенше жағдайларға әрекет ету моделдері сынақтан өтті. Бұл кезеңде қатысушылар қар көшкіндері, көлік апаттары, мұз қату және тұрғын үйлерді жылыту жүйелерінің ақаулары сияқты жағдайларға қатысты іс-қимылдар жасады. Оқу-жаттығулар аяқталғаннан кейін нәтижелер бағаланып, барлық қатысушылардың іс-әрекеттері талданып, талдау жасалды. Осы кезеңде орын алған кемшіліктер анықталып, оларды жою жолдары ұсынылды. Осы орайда, Түркістан облысында азаматтық қорғау қызметтерінің қысқы кезеңдегі төтенше жағдайларға дайындығы пысықталды. Азаматтық қорғаудың мемлекеттік жүйесінің аумақтық жүйесін ұйымдастыруды жетілдіру, сондай-ақ қысқы кезеңдегі төтенше жағдайлар туындаған кездегі іс-қимылдарға басқару органдарының, күштер мен құралдардың әзірлігін арттыру мақсатында, Түркістан облысында «Қыс-2024» республикалық командалық-штабтық оқу-жаттығулары өткізілуде. Жоспарға сәйкес, оқу-жаттығудың негізгі орталығы Түркістан қаласы болып белгіленді. Оқу-жаттығуға шұғыл ден қою жасақтары, Төтенше жағдайлар департаменті бөлімшелері, азаматтық қорғау қызметтері мен құралымдары тартылды. Айта кету керек, «Қыс-2024» оқу-жаттығулары барысында түрлі төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын жоюға қатысты бірқатар шаралар іске асырылды. Негізгі шаралар бірнеше бағытты қамтиды. Қарлы борандар мен қар көшкіндері кезінде автомобиль жолдарының жабылуы — қысқы кезеңдегі басты мәселелердің бірі. Оқу-жаттығулар барысында жолдарды қардан тазалау және көлік қозғалысын қалпына келтіру бойынша нақты шаралар жүзеге асырылды. Бұл үшін арнайы техника мен қар тазалау машиналары қолданылды. Төтенше жағдайлар кезінде тұрғындарды қауіпсіз жерге көшіру қажеттілігі туындауы мүмкін. Осы оқу-жаттығулар кезінде тұрғындардың эвакуациясын ұйымдастыру, оларды уақытша баспанаға орналастыру және қажетті көмек көрсету сияқты іс-қимылдар пысықталды. Қыс мезгіліндегі апаттар мен оқыс оқиғалар кезінде жарақат алғандарға жедел көмек көрсету маңызды. Оқу-жаттығулар барысында медицина қызметкерлері төтенше жағдайларда алғашқы медициналық көмек көрсету, науқастарды эвакуациялау және ауруханаларға жеткізу іс-әрекеттерін сынақтан өткізді. Тұрғын үйлер мен өндірістік нысандардағы жылу жүйелері мен газ құбырларының ақаулары қысқы кезеңде үлкен қауіп тудырады. Оқу-жаттығу барысында осы жүйелердің техникалық жағдайын тексеру және апаттардың алдын алу шаралары ұйымдастырылды. Оқу-жаттығулар барысында әрбір қызметтің нақты міндеті болды. Бұл қызметтер өзара әрекеттесу және ақпарат алмасу арқылы төтенше жағдайлардың салдарын жоюда үйлесімді жұмыс істеуі қажет. Төтенше жағдайлар қызметі негізгі үйлестіруші рөл атқарып, барлық шараларды басқарды және басқа қызметтермен үйлесімді жұмыс істеуді қамтамасыз етеді. Олар өртті сөндіру, зардап шеккендерді құтқару және төтенше жағдай орындарын оқшаулау сияқты әрекеттерге жауапты болады. Полиция қызметі оқу-жаттығу барысында қоғамдық тәртіпті сақтап, эвакуация шараларын ұйымдастыруда қолдау көрсетеді. Олар сондай-ақ жол қозғалысын реттеу, қауіпті аймақтарды қорғауға алу сияқты шараларды іске асырады. Медициналық бригадалар зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету, оларды эвакуациялау және уақытша медициналық пункттерді ұйымдастыру жұмыстарымен айналысады. Коммуналдық қызметтер жолдарды қардан тазалау, жылу және сумен жабдықтау жүйелерін қалпына келтіру бойынша жұмыстар жүргізеді. Бұл қызметтер тұрғындарға қажетті инфрақұрылымдарды тез арада қалпына келтіруге атсалысады. Еріктілер оқу-жаттығу барысында халыққа көмек көрсету, эвакуация шараларына қатысу және төтенше жағдайлар туралы ақпарат тарату жұмыстарында белсенділік танытады. «Қыс-2024» оқу-жаттығулары барысында бірқатар маңызды нәтижелерге қол жеткізілді. Олардың ішінде әртүрлі қызметтердің бірлескен жұмысының арқасында үйлестіру деңгейі жоғарылады. Төтенше жағдайларда әр қызметтің өз рөлін нақты білуі және жедел әрекет етуі — тиімді нәтижеге қол жеткізуге мүмкіндік берді. Оқу-жаттығулар барысында қолданылған техникалық құралдардың, өрт сөндіру және құтқару жабдықтарының техникалық дайындығы тексерілді. Техниканың мүмкіндіктері және оның тиімділігі бағаланды. Төтенше жағдайлар кезіндегі қауіпсіздік ережелері туралы халыққа кең көлемде ақпарат тарату жүргізілді. Осылайша, тұрғындардың төтенше жағдайлар кезіндегі дұрыс іс-қимыл жасау дағдылары жетілдірілді. Оқу-жаттығулар барысында кейбір кемшіліктер анықталып, оларды жою бойынша ұсыныстар әзірленді. Бұл болашақта осындай жағдайларда қателіктерді қайталамауға мүмкіндік береді. «Қыс-2024» республикалық командалық-штабтық оқу-жаттығулары қысқы кезеңде орын алуы мүмкін төтенше жағдайларға дайындық деңгейін арттыру мақсатында ұйымдастырылды. Бұл іс-шараға мемлекеттік органдар, коммуналдық қызметтер, құқық қорғау органдары, медицина мекемелері және ерікті ұйымдар қатысты. Оқу-жаттығулардың нәтижесінде түрлі қызметтердің өзара үйлесімді әрекеттесуі жетілдірілді, халықтың төтенше жағдайлар кезінде дұрыс әрекет ету дағдылары артты, сондай-ақ техникалық дайындық деңгейі бағаланды. Қысқы кезеңдегі табиғи және техногендік қауіптерге дайын болу — тұрғындардың өмірі мен денсаулығын қорғаудың маңызды шарттарының бірі. Сондықтан осындай оқу-жаттығулардың өткізілуі — еліміздің қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі басты қадамдардың бірі. Төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жоюға бағытталған шаралар болашақта да жүзеге асырыла бермек, себебі қоғамның қауіпсіздігі — баршамыздың ортақ міндетіміз. Айта кету керек, 2024 жылғы 21 қарашада елімізде «Азаматтық қорғаудың мемлекеттік жүйесінің басқару органдары мен күштерін қысқы кезеңдегі төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөніндегі іс-қимылдарға дайындау» тақырыбында «Қыс-2024» республикалық командалық-штабтық оқу-жаттығуы басталды. Оқу-жаттығу 2024 жылғы 21-22 қараша аралығында азаматтық қорғау мемлекеттік жүйесінің және халықтың қысқы кезең жағдайында төтенше жағдайларды жоюға дайындығы мен қабілеттілігін арттыру, азаматтық қорғау қызметтері мен құралымдарының қысқы кезеңдегі төтенше жағдайға ден қоюға дайындығын тексеру мақсатында өткізіледі. Оқу-жаттығуға жергілікті атқарушы органдар, орталық мемлекеттік органдар, республикалық және облыстық қызметтер мен азаматтық қорғау құралымдары, ҚР ТЖМ аумақтық бөлімшелері тартылды. Оқу-жаттығу аясында республика бойынша төтенше жағдайды жою жөніндегі іс-қимылдарды пысықтау бойынша командалық-штабтық жаттығулар, авариялық-құтқару қызметтерімен және азаматтық қорғау құралымдарымен практикалық іс-қимылдар өткізілетін болады. Оқу-жаттығу нәтижелері бойынша облыстық азаматтық қорғаудың мемлекеттік жүйесінің қысқы кезеңдегі ықтимал төтенше жағдай салдарын жоюға дайындығы бағаланатын болады. «Қыс-2024» РКШОЖ барысында электрдабылдары мен дабылды-сөйлеу құрылғылары іске қосылады, сондай ақ теледидар және радиоарналардың эфирі қармалады. Бұл іс-шара халықтың «Баршаның назарына!» бірыңғай құлақтандыру сигналына ден қою тәртібін дағдыландыру мақсатында өткізіледі.