ТҮРКІСТАН: ӨРТ СӨНДІРУ-ҚҰТҚАРУ СПОРТЫ БОЙЫНША ҚР ЧЕМПИОНАТЫ МӘРЕСІНЕ ЖЕТТІ
Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша Қазақстан Республикасының ерлер арасындағы ХХХ және әйелдер арасындағы Х жазғы чемпионаттарының қорытынды кезеңі аяқталды. Тарқатсақ, Түркістан қаласының «Түркістан арена» орталық стадионында өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша Қазақстан Республикасының ерлер арасындағы ХХХ және әйелдер арасындағы Х жазғы чемпионаттарының төртінші жарыс күні өтті. Жарыс өрт мотопомпасынан жауынгерлік қанат жаю дисциплинасы бойынша өткізілді. Төртінші кезең қорытындысы бойынша жеңімпаздар анықталды.
Ерлер арасында өрт мотопомпасынан жауынгерлік қанат жаю бойынша жүлдегерлер, 1-орын — Ақтөбе облысына (26,36 сек.), 2-орын — Қарағанды облысына (27,07 сек.), 3-орын — Батыс-Қазақстан облысы (27,81 сек.) бұйырды. Әйелдер арасында өрт мотопомпасынан жауынгерлік қанат жаю бойынша жүлдегерлер — 1-орын — Қостанай облысы (28,18 сек.), 2-орын — Алматы қаласы (30,56 сек.), 3-орын — Ақтөбе облысы (30,58 сек.). Турнирдің қорытындысы бойынша ерлер арасында жалпыкомандалық жүлдегерлерге келсек, 1-орын — Астана қаласына (8 ұпай), 2-орын — Маңғыстау облысына (18 ұпай), 3-орын — Ақтөбе облысы (19 ұпай) бұйырды. Турнирдің қорытындысы бойынша әйелдер арасында жалпыкомандалық жүлдегерлерден 1-орын — Астана қаласы(11 ұпай), 2-орын — Түркістан облысы (13 ұпай), 3-орын — Шымкент қаласы (14 ұпай). Жалпы өрт сөндіру-құтқару спорты — бұл физикалық күш пен кәсіби дайындықты үйлестіретін ерекше спорт түрі. Қазақстанда бұл спорт түрі тек кәсіби өрт сөндірушілер мен құтқарушылар үшін ғана емес, сонымен қатар қоғамда қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыру және апаттарға жедел әрекет етуді дамыту үшін маңызды рөл атқарады. Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша Қазақстан Республикасының чемпионаты — бұл өрт сөндірушілер мен құтқарушылар арасындағы ең маңызды спорттық шаралардың бірі. Чемпионат қатысушылары өздерінің физикалық және тактикалық дайындығын көрсетіп, төтенше жағдайларда әрекет ету дағдыларын жетілдіреді. Өрт сөндіру-құтқару спорты — бұл тек спорт түрі ғана емес, сонымен қатар өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кәсіби дағдыларын жетілдіруге арналған маңызды жаттығу. Бұл спорт түрінің мақсаты — өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың физикалық және психологиялық дайындығын арттыру, командалық жұмыс пен төтенше жағдайлар кезінде шапшаң әрекет ету қабілетін дамыту. Чемпионаттарда өрт сөндірушілер өздерінің кәсіби шеберліктерін көрсетіп, өзара тәжірибе алмасады. Өрт сөндіру-құтқару спортының маңыздылығы бірнеше аспектіде көрінеді. Өрт сөндірушілердің жұмысы көп жағдайда үлкен физикалық күш талап етеді. Бұл спорт түрі олардың төзімділігі мен күшін арттырып, өрт сөндіру және құтқару жұмыстарының тиімділігін жоғарылатады. Өрт сөндіру-құтқару спорты өрт сөндірушілерге нақты жағдайларда қалай әрекет ету керектігін үйретеді. Жарыстар барысында қатысушылар түрлі жағдайларда тез және дұрыс шешім қабылдау қабілетін жетілдіреді. Чемпионаттарда командалық жарыстар өткізіліп, бұл өрт сөндірушілердің бірлесіп жұмыс істеу қабілетін жетілдіреді. Өрт сөндіру мен құтқару жұмыстары командалық іс-қимылды талап етеді, сондықтан бұл қабілет өрт сөндірушілер үшін аса маңызды. Қазақстан Республикасының өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша чемпионаты жыл сайын өткізіледі және ол еліміздің әртүрлі өңірлеріндегі өрт сөндірушілер мен құтқарушыларды біріктіреді. Чемпионат бірнеше кезеңдерден тұрады, әр кезеңде қатысушылар өздерінің физикалық және тактикалық дағдыларын көрсетеді. Чемпионаттың ұйымдастырылу ерекшеліктері мыналарды қамтиды. Чемпионат бірнеше кезеңнен тұрады, оның ішінде аймақтық, облыстық және республикалық кезеңдер бар. Аймақтық жарыстарда жеңіске жеткен командалар республикалық чемпионатқа қатысуға мүмкіндік алады. Чемпионатқа қатысушылар өрт сөндірушілер мен құтқарушылар арасынан таңдалады. Қатысушылардың кәсіби дайындық деңгейі жоғары болуы тиіс, себебі жарыстарда физикалық күш-жігер, жылдамдық және техникалық дағдылар сыналады. Жарыс үшін арнайы дайындалған жарыс алаңдары қолданылады. Бұл алаңдар өрт сөндіру және құтқару жұмыстарын нақты жағдайларға ұқсас етіп ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Алаңдарда әртүрлі кедергілер, баспалдақтар, өрт сөндіру жабдықтары және құтқару құралдары орнатылады. Өрт сөндіру-құтқару спортында бірнеше жарыс түрлері бар, олардың әрқайсысы өрт сөндірушілердің нақты дағдыларын жетілдіруге бағытталған. Чемпионатта өткізілетін негізгі жарыс түрлері мыналар. 100 метрлік тосқауылдан өту — бұл жарыс түрінде қатысушылар арнайы дайындалған 100 метрлік трассаны өтіп, кедергілерді жеңуі керек. Тосқауылдардан өту барысында өрт сөндірушілердің шапшаңдығы, ептілігі және дене дайындығы тексеріледі. Өрт сөндіру баспалдақтарын орнату — бұл жарыста қатысушылар арнайы баспалдақтарды пайдаланып, биік ғимараттарға көтерілуі тиіс. Мұнда өрт сөндірушілердің биіктікпен жұмыс істеу қабілеті, батылдығы және дәлдігі сыналады. Құтқару эстафетасы — командалық жарыс түрінде өткізілетін құтқару эстафетасы өрт сөндірушілердің командалық жұмысын, бір-бірімен өзара үйлесімділігін және тапсырмаларды бірлесе орындау қабілетін тексереді. Эстафета барысында командалар әртүрлі тапсырмаларды орындап, кедергілерден өтеді. Жедел шабуыл сатысымен көтерілу — бұл жарыс түрінде өрт сөндірушілер биік ғимараттың терезесіне дейін жедел шабуыл сатысымен көтерілуі тиіс. Мұнда жылдамдық пен физикалық күш маңызды рөл атқарады. Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша чемпионатқа қатысу үшін өрт сөндірушілер арнайы дайындықтан өтеді. Олардың дайындығы физикалық жаттығуларды, техникалық дағдыларды, тактикалық дайындықты және психологиялық тұрақтылықты қамтиды. Өрт сөндірушілердің физикалық дайындығы өте жоғары болуы тиіс. Олар үнемі дене жаттығуларымен айналысып, төзімділік пен күшін арттырады. Күнделікті жаттығулар шапшаңдықты, ептілікті және төзімділікті жақсартуға бағытталған. Чемпионатқа қатысу үшін өрт сөндірушілер өрт сөндіру құралдарын пайдалану, баспалдақтармен жұмыс істеу, құтқару жабдықтарын қолдану сияқты техникалық дағдыларды меңгеруі қажет. Бұл дағдылар төтенше жағдайларда жедел және тиімді әрекет етуге мүмкіндік береді. Чемпионат барысында қатысушылар нақты жағдайларда қалай әрекет ету керектігін білуі тиіс. Тактикалық дайындық өрт сөндірушілердің тез шешім қабылдау, жоспар құру және оны жүзеге асыру қабілетін жетілдіреді. Өрт сөндіру-құтқару спорты үлкен психологиялық қысыммен байланысты, сондықтан қатысушылар психологиялық тұрғыдан мықты болуы керек. Олар стресстік жағдайларда шешім қабылдау, үрейге берілмеу және қиындықтарды еңсере білу дағдыларын дамытуы тиіс. Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша Қазақстан Республикасының чемпионаты тек кәсіби өрт сөндірушілер мен құтқарушылар арасында ғана емес, сонымен қатар жалпы қоғамда қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға бағытталған. Чемпионаттың қоғамдағы рөлі бірнеше аспектіде көрінеді. Чемпионаттар арқылы өрт сөндірушілердің кәсіби шеберлігі мен батылдығы көрсетіліп, қоғам мүшелеріне қауіпсіздік мәдениетінің маңыздылығы түсіндіріледі. Адамдар төтенше жағдайлар кезінде қалай әрекет ету керектігін үйреніп, қауіпсіздік ережелерін сақтауға ұмтылады. Чемпионаттар өрт сөндірушілердің қоғамдағы беделін арттырады. Олардың батылдығы мен кәсібилігі басқа азаматтарға үлгі болып, өрт сөндірушілер мамандығына деген құрметті арттырады. Жастарды өрт сөндіру және құтқару қызметіне қызықтырады. Өрт сөндірушілердің көрсеткен шеберлігі мен батырлығы жастарға бұл мамандыққа деген қызығушылықты оятады, болашақ құтқарушылардың қатарын толықтыруға ықпал етеді. Қазақстан Республикасындағы өрт сөндіру-құтқару спортының дамуы болашақта да өзекті болып қала береді. Бұл спорт түрін дамыту арқылы өрт сөндірушілердің кәсіби дайындығын арттыру, олардың қызметін жақсарту және қоғамдағы қауіпсіздік деңгейін көтеру мүмкіндігі бар. Өрт сөндіру-құтқару спортын дамыту үшін материалдық-техникалық базаны нығайту қажет. Бұл спорт түріне арналған арнайы алаңдар, жаттығу құралдары және басқа да жабдықтар өрт сөндірушілердің дайындығын арттыруға көмектеседі. Қазақстандық өрт сөндірушілердің халықаралық жарыстарға қатысуы олардың тәжірибе жинақтауына және шетелдік әріптестерімен біліктілік алмасуына мүмкіндік береді. Халықаралық деңгейдегі жарыстарда тәжірибе жинақтау арқылы Қазақстандағы өрт сөндіру-құтқару спортының деңгейін көтеруге болады. Өрт сөндіру-құтқару спортының қоғамдағы беделін арттыру үшін оны кеңінен насихаттау қажет. Теледидар, радио және интернет арқылы чемпионаттар туралы ақпарат тарату, өрт сөндірушілердің қызметі туралы фильмдер мен репортаждар жасау арқылы бұл спорт түрін халық арасында танымал етуге болады. Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша Қазақстан Республикасының чемпионаты — бұл еліміздегі ең маңызды спорттық іс-шаралардың бірі. Чемпионат өрт сөндірушілер мен құтқарушылардың кәсіби деңгейін арттыруға, олардың физикалық және тактикалық дайындығын жетілдіруге бағытталған. Чемпионаттың қоғамдағы рөлі де ерекше, себебі ол қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді.