БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ — ЗАМАН ТАЛАБЫ

Өрт сөндіруші — қоғамдағы ең қауіпті әрі жауапты мамандықтардың бірі. Бұл мамандықтың негізгі міндеті адамдардың өмірін, денсаулығын және мүлкін өрттен қорғау болып табылады. Өрт — тек қана материалдық зиян келтіріп қана қоймай, адамның өмірін төндіретін қауіпті апат. Сондықтан өрт сөндірушілердің біліктілігін үнемі арттырып отыру — қоғамдағы қауіпсіздік кепілі. Түркістан қаласындағы №1 мамандандырылған өрт сөндіру бөліміне қарасты өрт сөндіру кезекші қызметінің жедел кезекші қызметкерлері мен жеке құрамның біліктілігін арттыру мақсатында “Шешуші бағыт және оның принциптері” тақырыбында арнайы тренинг өтті.

Өрт сөндірушілердің жұмысы қиын және қауіпті. Олар апаттың ортасында, өмір мен өлім арасында жүреді, сондықтан бұл жұмыс үлкен физикалық күш пен психологиялық тұрақтылықты талап етеді. Өрт сөндірушілердің біліктілігін үнемі арттыру олардың қызметін тиімді орындауына, өз өмірін және басқалардың өмірін сақтауға мүмкіндік береді. Өрт сөндірушілердің білім мен дағдылар деңгейінің жоғары болуы апаттарды жедел басқарып, оны тиімді сөндіруге мүмкіндік береді. Біліктілікті арттыру арқылы олар әртүрлі өрт жағдайында дұрыс шешім қабылдауды үйренеді. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру олардың қауіпсіздік ережелерін сақтауына ықпал етеді. Білікті өрт сөндіруші тек өз өмірін ғана емес, айналасындағы әріптестерінің де өмірін қорғайды. Заманауи технологиялар мен жаңа құралдарды қолдану дағдыларын жетілдіру өрт сөндірушілердің апаттарды жоюдағы тиімділігін арттырады. Өрт сөндірушілерге жаңа техниканы, өртке қарсы жабдықтарды және қорғаныс құралдарын дұрыс қолдану үшін үнемі оқу қажет. Өрт сөндіру қызметкерлері жиі стресстік жағдайларда жұмыс істейді. Біліктілікті арттыру психологиялық дайындықты күшейтіп, ауыр жағдайларда сабырлы болуға, тез шешім қабылдауға мүмкіндік береді. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру бірнеше бағытта жүргізіледі: теориялық оқыту, практикалық жаттығулар, симуляциялық жаттығулар және тәжірибелік дайындық. Әрбір бағыттың өз ерекшеліктері бар және олардың барлығы өрт сөндірушілердің кәсіби деңгейін арттыруға бағытталған. Өрт сөндірушілерге теориялық білім беру олардың кәсіби дайындық деңгейін арттыруға мүмкіндік береді. Бұл білімдер өрттің физикалық және химиялық сипаттамаларын, өрт қауіпсіздігі ережелерін, өрт сөндіру тактикаларын және төтенше жағдайларда әрекет ету тәсілдерін қамтиды. Теориялық оқыту өрт сөндірушілерге апаттардың сипатын дұрыс түсінуге және оларды қалай басқарып, сөндіру қажеттігін білуге көмектеседі. Өрт сөндірушілер арнайы оқу орталықтарында өрт қауіпсіздігі бойынша курстардан өтеді. Бұл курстарда өрттің пайда болу себептері, оны алдын алу жолдары және төтенше жағдайлар кезінде әрекет ету тәсілдері үйретіледі. Өрт сөндірушілердің құқықтық білімін жетілдіру де маңызды, себебі олар заңға сәйкес әрекет етуі керек. Оларға өрт қауіпсіздігі заңдары, құқықтық талаптар және төтенше жағдайлар кезіндегі жауапкершілік туралы ақпарат беріледі. Өрт сөндірушілердің физикалық дайындық деңгейі олардың тиімді жұмыс істеуі үшін өте маңызды. Практикалық жаттығулар арқылы олар өрт сөндіру құралдарын дұрыс қолдануды, құтқару жұмыстарын жүргізуді, баспалдақтар мен басқа да жабдықтарды қолдануды үйренеді. Өрт сөндірушілер эвакуация жаттығулары барысында адамдарды ғимараттан қауіпсіз жерге шығару, өрт ошағын оқшаулау, алғашқы көмек көрсету сияқты маңызды дағдыларды меңгереді. Өрт сөндірушілер жаңа өрт сөндіру құралдары мен жабдықтарын қолдану бойынша практикалық жаттығулардан өтеді. Бұл олардың заманауи құрал-жабдықтарды дұрыс және тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Симуляциялық жаттығулар өрт сөндірушілерді нақты апат жағдайларында жұмыс істеуге дайындайды. Мұндай жаттығулар арнайы дайындалған алаңдарда, өрт ошағы жасалатын ғимараттарда немесе басқа да орындарда өткізіледі. Симуляциялық жаттығулар өрт сөндірушілерге төтенше жағдайларда шынайы тәжірибе жинақтауға мүмкіндік береді. Виртуалды симуляторлар өрт сөндірушілерді түрлі апаттық жағдайларда жаттықтыру үшін қолданылады. Олар виртуалды шындық технологиясы арқылы өрттің шығу жағдайларын, оның таралуын, және өрт сөндіру әдістерін үйретеді. Өрт сөндірушілер арнайы дайындалған имитациялық алаңдарда өрт сөндіру жұмыстарын жүргізеді. Мұнда өрттің әртүрлі сценарийлері жасалады, мысалы, көпқабатты ғимараттағы өрт, химиялық апат, орман өрті және т.б. Бұл жаттығулар өрт сөндірушілердің әртүрлі жағдайда әрекет ету қабілетін арттырады. Өрт сөндірушілердің жұмысы үлкен психологиялық қысымға толы, сондықтан олардың психологиялық дайындығы маңызды рөл атқарады. Бұл мақсатта өрт сөндірушілер психологиялық тұрақтылықты арттыруға бағытталған арнайы тренингтерден өтеді. Өрт сөндірушілерге стресстік жағдайларда сабырлы болуды және тез шешім қабылдауды үйрету үшін арнайы тренингтер өткізіледі. Олар эмоцияларды басқаруды, үрейге берілмеуді және қиындықтарды еңсеруді үйренеді. Өрт сөндірушілердің жұмысы командалық сипатқа ие болғандықтан, олар бір-біріне қолдау көрсетуге және қиын жағдайларда бірге әрекет етуге үйренуі керек. Командалық рухты дамыту тренингтері өрт сөндірушілердің өзара үйлесімділігін арттырады. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру және олардың кәсіби дамуы үнемі жетілдіріліп отыруы керек. Бұл бағытта бірнеше негізгі бағыттарда жұмыс жүргізу қажет. Өрт сөндірушілердің жұмысын жетілдіру үшін жаңа технологиялар мен инновацияларды енгізу қажет. Заманауи құрал-жабдықтар, дрондар, роботталған техника өрт сөндіру процесін жеңілдетіп, тиімділігін арттырады. Өрт сөндірушілерге бұл құралдарды қолдануды үйрету үшін арнайы оқыту бағдарламалары қажет. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру үшін халықаралық тәжірибе алмасу маңызды рөл атқарады. Әлемнің әртүрлі елдеріндегі озық тәжірибелерді зерттеу және оларды Қазақстандағы өрт сөндірушілердің кәсіби даярлығына енгізу арқылы олардың біліктілік деңгейін жоғарылатуға болады. Өрт сөндірушілердің кәсіби біліктілігін үнемі бағалап отыратын жүйе құру қажет. Бұл жүйе олардың қызметінің тиімділігін бағалауға және қажетті жақсартулар енгізуге мүмкіндік береді. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру — қоғамның қауіпсіздігін қамтамасыз етудің негізгі шарттарының бірі. Өрт сөндірушілер тек қана өртпен күресіп қана қоймай, сонымен бірге адамдардың өмірін құтқаруға, апаттардың алдын алуға бағытталған үлкен еңбек сіңіреді. Сондықтан олардың кәсіби деңгейін үнемі арттыру, заманауи технологияларды игеру, физикалық және психологиялық дайындықты жетілдіру аса маңызды. Өрт сөндірушілердің біліктілігін арттыру арқылы біз олардың қызметінің тиімділігін жоғарылатып, апаттардың салдарын азайтуға және адамдардың өмірін қорғауға мүмкіндік береміз. Бұл — қауіпсіздік мәдениетін қалыптастырудың және қоғамдағы тұрақтылықты қамтамасыз етудің негізі. Өрт сөндірушілердің білімі мен дағдылары жоғары болған сайын, олар қауіпті жағдайларда сенімді әрі тиімді әрекет ете алады, ал бұл өз кезегінде қоғамның әрбір мүшесінің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Өрт сөндірушілері — бұл батырлық пен жауапкершіліктің көрінісі, олардың қызметі қала тұрғындарының амандығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған. Түркістан — Қазақстанның тарихи және мәдени орталығы, ерекше тарихи мұраларға толы қала. Бұл қалада өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету — тек қана ғимараттарды қорғау емес, сонымен бірге бүкіл ұлттық мұраны сақтау деген сөз. Өрт сөндірушілердің жұмысы — күн сайын қауіп-қатермен бетпе-бет келу. Түркістан қаласының өрт сөндірушілері апаттар кезінде уақытты босқа жоғалтпай, адамдардың өмірін сақтап қалу үшін жан аямай қызмет етеді. Өрт бола қалғанда, олар алғашқы болып апат орнына жетіп, отты өшіруге, адамдарды қауіпсіз жерге шығаруға, мүлікті қорғауға тырысады. Бұл жұмыс үлкен физикалық және психологиялық дайындықты талап етеді. Түркістан қаласы өзінің тарихи ескерткіштерімен, мәдени мұраларымен танымал. Қожа Ахмет Ясауи кесенесі мен басқа да тарихи нысандарды қорғау, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету өрт сөндірушілердің басты міндеттерінің бірі болып табылады. Өрттің бір ғана ұшқыны осындай құнды мәдени мұраны жойып жіберуі мүмкін, сондықтан өрт сөндірушілердің жұмысы тек материалдық құндылықтарды ғана емес, ұлттық рухани мұраны да сақтап қалуға бағытталған. Өрт сөндірушілердің қызметі тек өртті сөндірумен ғана шектелмейді. Олар өрттің алдын алу, халықты қауіпсіздік ережелерімен таныстыру, апаттардың болуын болдырмау үшін алдын алу шараларын ұйымдастырумен де айналысады. Қала тұрғындарына өрт қауіпсіздігі ережелерін үйрету, мектептерде, балабақшаларда арнайы сабақтар өткізу — олардың күнделікті жұмысының маңызды бөлігі. Осы жұмыстардың арқасында қала тұрғындары қауіпсіздік ережелерін сақтауды үйреніп, өрт қауіптерін азайтуға үлес қосады.  Түркістан қаласының өрт сөндірушілері — қоғамның қауіпсіздігін қорғау жолындағы батыр жандар. Олардың ерлігі, кәсіби шеберлігі және жауапкершілігі қаладағы қауіпсіздікті қамтамасыз етеді. Түркістанның мәдени және тарихи мұраларын сақтау, адамдардың өмірін қорғау — бұл өрт сөндірушілердің басты міндеті, ал олардың еңбегі әрқашан жоғары бағалануы тиіс.