ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ ҚЫЗМЕТІ ЖАҢА ТЕХНИКАМЕН ТОЛЫҒЫП ЖАТЫР

Төтенше жағдайлар – бұл табиғи апаттар, техногендік авариялар, экологиялық апаттар немесе басқа да қауіпті жағдайлар салдарынан халықтың денсаулығына, өміріне, қоршаған ортаға немесе экономикалық тұрақтылыққа тікелей қауіп төнетін оқиғалар. Төтенше жағдайлар кезіндегі тиімді әрекет ету және азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін сапалы техникалық база және алдын алу шаралары маңызды рөл атқарады. Төтенше жағдайлар әртүрлі сипатта болуы мүмкін — жер сілкіністері, су тасқындары, орман өрттері, тайфундар сияқты табиғи құбылыстар, өндірістік апаттар, газ, мұнай немесе химиялық заттардың төгілуі, адамның өмірі мен денсаулығына әсер ететін эпидемиялар, қауіпті аурулар немесе радиациялық қауіп. Төтенше жағдайға дайындық және оның салдарын жою үшін техникалық базаның болуы өте маңызды. Бұл база әртүрлі жабдықтарды, арнайы техникаларды және ақпараттық жүйелерді қамтиды. Төтенше жағдайларда құтқарушылардың арнайы техникасы мен құралдары үлкен рөл атқарады. Мысалы, өрт сөндіру көліктері, су тасқынын жоюға арналған сорғылар, газ детекторлары, кеспе құралдары және басқалар.

Жедел және тиімді байланыс төтенше жағдай кезінде ақпарат алмасуды және құтқару жұмыстарын үйлестіруді қамтамасыз етеді. Радиобайланыс құралдары, спутник байланысы және ұялы байланыс құрылғылары осы мақсатта қолданылады. Құтқару топтары техникалық базаға сәйкес қажетті дайындықтан өтеді. Бұл дайындық техниканы дұрыс пайдалану, авариялық жағдайлар кезінде әрекет ету жоспарын меңгеру, зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсету сияқты аспектілерді қамтиды. Табиғи апаттарды болжауға және олардың алдын алуға арналған жүйелер де техникалық базаның маңызды бөлігі болып табылады. Мысалы, жер сілкінісін болжауға арналған сейсмикалық датчиктер, су тасқынын болжауға арналған гидрологиялық станциялар және метеорологиялық бақылау жүйелері. Техникалық база – төтенше жағдайлар кезінде адамдардың өмірін сақтау мен материалдық шығындарды азайтудың негізгі факторларының бірі. Оның маңыздылығын келесі аспектілерде атап көрсетуге болады. Жылдам әрекет ету. Арнайы техника мен құралдардың болуы төтенше жағдайға шұғыл және тиімді жауап беруге мүмкіндік береді. Мысалы, өрт сөндіру көліктері және арнайы құтқару құралдары жылдам көмек көрсетуді қамтамасыз етеді. Адам өмірін сақтау. Төтенше жағдайлар кезінде адамдарды эвакуациялау және алғашқы көмек көрсету үшін сапалы техникалық жабдықтар қажет. Құтқару құралдарының дұрыс жұмыс істеуі азаматтардың өмірін сақтауға үлкен ықпал етеді. Материалдық шығындарды азайту. Техникалық құралдардың көмегімен апат салдарларын азайтуға және инфрақұрылымды қалпына келтіруге мүмкіндік бар. Бұл экономикалық шығындарды азайтып, қалпына келтіру жұмыстарын жеделдетеді. Төтенше жағдайлар кезінде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және апаттардың салдарын жою үшін техникалық базаның сапалы болуы аса маңызды. Арнайы техника, байланыс құралдары және дайын құтқару топтары төтенше жағдайға тиімді әрекет етудің негізгі құралдары болып табылады. Сондықтан техникалық базаны дамыту және төтенше жағдайларға дайындықты күшейту – азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды бөлігі. Бұл тек мемлекеттік құрылымдардың ғана емес, сонымен қатар әрбір ұйым мен азаматтың ортақ міндеті болуы тиіс. Осы орайда, төтенше жағдайлар министрлігінің басшылығы аумақтық бөлімшелердің материалдық-техникалық базасын жаңартуға ерекше көңіл бөлуде.  Бүгінгі таңда адам өмірін құтқару, төтенше жағдайларға ден қою мен жоюға арналған арнайы техникалармен аумақтық өңірлердің Төтенше жағдайлар департаменті автопаркілері толығуда. Осы орайда, Түркістан қаласындағы Төтенше жағдайлар департаменті өрт сөндіру қызметіне жоғары қабатты ғимараттардағы өрттерді сөндіруге және адамдарды эвакуациялауға арналған Германияда шығарылған «MAGIRUS» баспалдақ көлігі алынды. 55 метрге дейін тартылатын баспалдақ, құтқару лифті, автономды генератор, жетілдірілген басқару жүйесі тұрғын үйлер тығыз орналасқан қалалық құрылыс жағдайында төтенше жағдай және өрттерді жою кезінде осы арнайы техника жедел пайдалануға мүмкіндік береді, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу уақытын қысқартады. Жалпы елімізде төтенше жағдайлардың алдын алу және олардың салдарын азайту үшін көптеген шаралар қабылдануда:. Әрбір облыс және аймақ бойынша төтенше жағдайлардың алдын алу жоспарлары әзірленеді. Бұл жоспарларда төтенше жағдай орын алған жағдайда әрекет ету алгоритмдері мен қажетті ресурстар көрсетілген. Қазақстанда метеорологиялық және сейсмикалық бақылау станциялары бар, олар табиғи апаттардың пайда болу қаупін алдын ала анықтауға көмектеседі. Бұл жүйелер халықты уақытында ескертуге және қажетті шараларды қабылдауға мүмкіндік береді. Төтенше жағдайлардың алдын алу үшін халықты ақпараттандыру және оқыту маңызды рөл атқарады. Төтенше жағдайлар кезіндегі дұрыс әрекеттер туралы тренингтер, оқулар және ақпараттық кампаниялар ұйымдастырылады. Бұл халықтың қауіпсіздік деңгейін арттыруға ықпал етеді. Арнайы құтқару қызметтері мен авариялық бригадалар төтенше жағдайларға дайын болуы үшін тұрақты түрде жаттығулар өткізіп отырады. Олардың техникалық жабдықталуы мен дайындығы жоғары деңгейде болуы тиіс. Орман өрттерінің алдын алу үшін орманды қорғау шаралары жүргізіледі, жасыл белдеулер құрылады және тұрақты түрде өртке қарсы бақылау шаралары жүзеге асырылады. Бұл орман және табиғи ресурстарды сақтап, өрттердің алдын алуға көмектеседі. Құрылыс нормалары мен стандарттарын күшейту төтенше жағдайлардың әсерін азайтуға бағытталған. Мысалы, сейсмикалық қауіпті аймақтарда құрылыс жүргізу кезінде арнайы талаптар сақталуы керек.

Айта кету керек, қысқы маусымға дайындық – бұл әрбір тұрғын үй мен қоғамдық нысанды, сондай-ақ азаматтардың жеке қауіпсіздігін және жайлылығын қамтамасыз етуге бағытталған маңызды шаралар жиынтығы. Қыс мезгілі өзінің суық, қарлы, мұзды және өзгермелі ауа райымен ерекшеленеді, сондықтан оған алдын ала дайындық керек. Бұл дайындық шаралары қалалар мен ауылдардағы үйлердің жылу жүйелерінен бастап, жолдардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге дейінгі түрлі аспектілерді қамтиды. Қысқы маусымға дайындық бірнеше маңызды қадамдарды қамтиды. Жылу жүйелері дұрыс жұмыс істеуі үшін қыс басталар алдында оларды мұқият тексеру керек. Қазандықтар, радиаторлар, құбырлар және басқа жылыту элементтері қыс мезгілінде апатсыз жұмыс істеуі тиіс. Жылыту жүйелерін уақтылы тексеру және жөндеу тұрғындардың үйлерін жылы ұстауға және энергияны тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Қыс мезгілінде энергия ресурстарын үнемді пайдалану маңызды. Терезелерді және есіктерді жылу өткізбейтін етіп жабу, құбырлардың жылу оқшаулағыштарын жақсарту – энергияны үнемдеуге және жылыту шығындарын азайтуға көмектеседі. Сонымен қатар, заманауи жылыту жүйелері мен энергия тиімділігі жоғары құралдарды пайдалану арқылы отын және электр энергиясын үнемдеуге болады. Қыс мезгілінде қар тазалау және жолдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету көлік қозғалысының қауіпсіздігі үшін аса маңызды. Жергілікті әкімдіктер мен жол қызметтері қар тазалау техникасын дайындап, жолдарға тайғаққа қарсы материалдар себу арқылы жолдардың қолжетімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Сумен қамту және кәріз құбырлары аяздан зақымдануы мүмкін. Сол себепті қыс басталар алдында құбырларды тексеру, қажет болған жағдайда жылу оқшаулағыш материалдармен орау – құбыр жүйелерінің апатсыз жұмыс істеуіне кепілдік береді. Құбырлардың аяздан қатуы олардың жарылуына және су жүйесінің бұзылуына әкелуі мүмкін. Қыста көліктердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін арнайы қысқы дөңгелектерді орнату, аккумулятордың жағдайын тексеру, антифриз деңгейін бақылау қажет. Сонымен қатар, көліктерде алғашқы көмек жинағы, қар тазалағыш және шынжыр болуы тиіс. Қыс мезгілінде жеке қауіпсіздік шараларын сақтау да маңызды. Аязды күндері сыртта ұзақ уақыт болмау, дұрыс киім кию, құлап қалудан сақтану – осының барлығы азаматтардың денсаулығын сақтау үшін қажет. Сонымен қатар, өрт қауіпсіздігін сақтау үшін электр жылыту құралдарын қолдануда сақтық шараларын орындау керек. Қысқы маусымға дайындық тұрғындардың жайлылығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған.  Қыс мезгіліндегі суық ауа райы және тайғақ жолдар тұрғындардың қауіпсіздігіне қауіп төндіреді. Дұрыс дайындық бұл қауіптерді азайтуға және апатты жағдайлардың алдын алуға мүмкіндік береді. Жылыту жүйелерінің дұрыс жұмыс істеуі және энергия ресурстарын үнемдеу үйлердің жылы және жайлы болуын қамтамасыз етеді. Бұл тұрғындардың денсаулығына және жалпы өмір сапасына тікелей әсер етеді. Қыс мезгілінде энергия мен ресурстарды тиімді пайдалану шығындарды азайтады және бюджеттік қаражаттың үнемді жұмсалуына ықпал етеді. Қысқы маусымға дайындық – бұл тек техникалық немесе тұрмыстық шаралар ғана емес, сонымен қатар азаматтардың өмір сапасын, қауіпсіздігін және жайлылығын қамтамасыз етуге бағытталған кешенді үдеріс. Жылыту жүйелерін тексеру, жолдарды дайындау, құбырларды аяздан қорғау және жеке қауіпсіздік шараларын сақтау арқылы біз қыс мезгілінде қауіпсіз және жайлы өмір сүре аламыз. Осылайша, қысқа дайындық – әрбір тұрғын және ұйым үшін жауапты міндет болып табылады.